how useful I can be

pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].

Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:

nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,

Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:

at ea supterfugere potis es pauca,

Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:

at non Evandrum potis est vis ulla tenere,

Verg. A. 11, 148:

quod nunquam potis est sejungi,

Lucr. 1, 452:

nec potis est cerni,

id. 5, 719; Cat. 76, 24:

qui potis est?

how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

duae plus satis dare potis sunt,

Plaut. Poen. 1, 2, 17:

quid pastores potis sint,

Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:

si non aliud pote est,

Cat. 43, 16. Without est:

nec devitari letum pote,

Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:

nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,

id. R. R. 2, 2:

nec eniti remis pote,

Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:

qui pote? vis dicam? nugaris,

Pers. 1, 56:

in te dici pote, Id, quod,

Cat. 98, 1:

nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,

id. 67, 11:

hoc facito, sive id non pote sive pote,

be it impossible or possible, id. 76, 16:

quid pote simplicius?

what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:

nihil pote supra,

nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:

quantum pote,

as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):

aufugiamus istinc quam pote longissime,

App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—

Comp.: pŏtĭor, us, that may be preferred, preferred; better, preferable (class.).

Of persons:

numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,

Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:

quem aequiust potiorem habere quam te?

id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:

itaque cives potiores quam peregrini,

id. Lael. 5, 19:

Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,

Liv. 26, 31, 4:

at tu, qui potior nunc es,

happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):

ut in judicio possessionis potior esset,

Dig. 18, 1, 34.—

Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:

nulla potior serenda,

Varr. R. R. 1, 15:

sucus,

Plin. 36, 22, 43, § 158:

novistine locum potiorem rure beato?

Hor. Ep. 1, 10, 14:

sententia,

id. Epod. 16, 17:

mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,

Cic. Phil. 10, 9, 19:

illi turpis vita integrā famā potior fuit,

Sall. J. 67, 3:

nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,

I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:

illa semper potiora duxisti, quae, etc.,

id. de Or. 3, 22, 82:

semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,

Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:

ut probetis potiora,

Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—

Sup.: pŏtissĭmus, a, um, the chief, principal, most prominent, most important.

Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):

item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,

Plaut. Men. 2, 3, 9:

tantis potissimus umbris,

Stat. Th. 4, 627:

potissimos libertorum veneno interficere,

Tac. A. 14, 65.—

Of things (class.):

utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,

Cic. Inv. 1, 12, 17:

cura,

Stat. S. 4, 4, 20:

nobilitas,

Plin. 14, 2, 4, § 25:

opusculum,

Plin. Ep. 4, 14, 10:

causa,

Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.

Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:

sed scin', quid volo potius, sodes, facias?

Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:

nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,

Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:

Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,

Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:

perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,

rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:

in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,

Cic. de Or. 2, 78, 317:

privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,

id. Ac. 2, 1, 3:

scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,

id. Att. 5, 6, 2:

nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,

Liv. 8, 7, 17:

per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,

id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:

se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,

Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:

dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,

Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:

quam potius,

Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:

tacita, bona est mulier semper, quam loquens,

Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:

tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,

Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:

Uticae potius quam Romae esse malle,

Cic. Lig. 2, 5:

favorabiliores rei potius, quam actores habentur,

Dig. 50, 17, 167.—

Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:

efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,

Cic. Tusc. 1, 11, 23:

quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,

id. Sen. 11, 35:

erravit aut potius insanivit Apronius?

id. Verr. 2, 3, 48, § 113:

Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,

id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—

Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:

responde, quo leto censes me ut peream potissimum?

Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:

exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,

Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:

nos id potissimum consecuti sumus,

id. Tusc. 5, 4, 11:

tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,

Caes. B. C. 2, 43:

quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?

Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3.

pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].

Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:

nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,

Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:

at ea supterfugere potis es pauca,

Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:

at non Evandrum potis est vis ulla tenere,

Verg. A. 11, 148:

quod nunquam potis est sejungi,

Lucr. 1, 452:

nec potis est cerni,

id. 5, 719; Cat. 76, 24:

qui potis est?

how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

duae plus satis dare potis sunt,

Plaut. Poen. 1, 2, 17:

quid pastores potis sint,

Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:

si non aliud pote est,

Cat. 43, 16. Without est:

nec devitari letum pote,

Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:

nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,

id. R. R. 2, 2:

nec eniti remis pote,

Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:

qui pote? vis dicam? nugaris,

Pers. 1, 56:

in te dici pote, Id, quod,

Cat. 98, 1:

nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,

id. 67, 11:

hoc facito, sive id non pote sive pote,

be it impossible or possible, id. 76, 16:

quid pote simplicius?

what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:

nihil pote supra,

nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:

quantum pote,

as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):

aufugiamus istinc quam pote longissime,

App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—

Comp.: pŏtĭor, us, that may be preferred, preferred; better, preferable (class.).

Of persons:

numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,

Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:

quem aequiust potiorem habere quam te?

id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:

itaque cives potiores quam peregrini,

id. Lael. 5, 19:

Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,

Liv. 26, 31, 4:

at tu, qui potior nunc es,

happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):

ut in judicio possessionis potior esset,

Dig. 18, 1, 34.—

Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:

nulla potior serenda,

Varr. R. R. 1, 15:

sucus,

Plin. 36, 22, 43, § 158:

novistine locum potiorem rure beato?

Hor. Ep. 1, 10, 14:

sententia,

id. Epod. 16, 17:

mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,

Cic. Phil. 10, 9, 19:

illi turpis vita integrā famā potior fuit,

Sall. J. 67, 3:

nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,

I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:

illa semper potiora duxisti, quae, etc.,

id. de Or. 3, 22, 82:

semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,

Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:

ut probetis potiora,

Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—

Sup.: pŏtissĭmus, a, um, the chief, principal, most prominent, most important.

Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):

item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,

Plaut. Men. 2, 3, 9:

tantis potissimus umbris,

Stat. Th. 4, 627:

potissimos libertorum veneno interficere,

Tac. A. 14, 65.—

Of things (class.):

utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,

Cic. Inv. 1, 12, 17:

cura,

Stat. S. 4, 4, 20:

nobilitas,

Plin. 14, 2, 4, § 25:

opusculum,

Plin. Ep. 4, 14, 10:

causa,

Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.

Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:

sed scin', quid volo potius, sodes, facias?

Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:

nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,

Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:

Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,

Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:

perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,

rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:

in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,

Cic. de Or. 2, 78, 317:

privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,

id. Ac. 2, 1, 3:

scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,

id. Att. 5, 6, 2:

nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,

Liv. 8, 7, 17:

per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,

id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:

se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,

Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:

dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,

Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:

quam potius,

Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:

tacita, bona est mulier semper, quam loquens,

Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:

tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,

Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:

Uticae potius quam Romae esse malle,

Cic. Lig. 2, 5:

favorabiliores rei potius, quam actores habentur,

Dig. 50, 17, 167.—

Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:

efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,

Cic. Tusc. 1, 11, 23:

quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,

id. Sen. 11, 35:

erravit aut potius insanivit Apronius?

id. Verr. 2, 3, 48, § 113:

Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,

id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—

Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:

responde, quo leto censes me ut peream potissimum?

Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:

exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,

Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:

nos id potissimum consecuti sumus,

id. Tusc. 5, 4, 11:

tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,

Caes. B. C. 2, 43:

quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?

Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3.

pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].

Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:

nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,

Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:

at ea supterfugere potis es pauca,

Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:

at non Evandrum potis est vis ulla tenere,

Verg. A. 11, 148:

quod nunquam potis est sejungi,

Lucr. 1, 452:

nec potis est cerni,

id. 5, 719; Cat. 76, 24:

qui potis est?

how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

duae plus satis dare potis sunt,

Plaut. Poen. 1, 2, 17:

quid pastores potis sint,

Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:

si non aliud pote est,

Cat. 43, 16. Without est:

nec devitari letum pote,

Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:

nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,

id. R. R. 2, 2:

nec eniti remis pote,

Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:

qui pote? vis dicam? nugaris,

Pers. 1, 56:

in te dici pote, Id, quod,

Cat. 98, 1:

nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,

id. 67, 11:

hoc facito, sive id non pote sive pote,

be it impossible or possible, id. 76, 16:

quid pote simplicius?

what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:

nihil pote supra,

nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:

quantum pote,

as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):

aufugiamus istinc quam pote longissime,

App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—

Comp.: pŏtĭor, us, that may be preferred, preferred; better, preferable (class.).

Of persons:

numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,

Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:

quem aequiust potiorem habere quam te?

id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:

itaque cives potiores quam peregrini,

id. Lael. 5, 19:

Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,

Liv. 26, 31, 4:

at tu, qui potior nunc es,

happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):

ut in judicio possessionis potior esset,

Dig. 18, 1, 34.—

Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:

nulla potior serenda,

Varr. R. R. 1, 15:

sucus,

Plin. 36, 22, 43, § 158:

novistine locum potiorem rure beato?

Hor. Ep. 1, 10, 14:

sententia,

id. Epod. 16, 17:

mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,

Cic. Phil. 10, 9, 19:

illi turpis vita integrā famā potior fuit,

Sall. J. 67, 3:

nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,

I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:

illa semper potiora duxisti, quae, etc.,

id. de Or. 3, 22, 82:

semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,

Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:

ut probetis potiora,

Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—

Sup.: pŏtissĭmus, a, um, the chief, principal, most prominent, most important.

Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):

item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,

Plaut. Men. 2, 3, 9:

tantis potissimus umbris,

Stat. Th. 4, 627:

potissimos libertorum veneno interficere,

Tac. A. 14, 65.—

Of things (class.):

utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,

Cic. Inv. 1, 12, 17:

cura,

Stat. S. 4, 4, 20:

nobilitas,

Plin. 14, 2, 4, § 25:

opusculum,

Plin. Ep. 4, 14, 10:

causa,

Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.

Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:

sed scin', quid volo potius, sodes, facias?

Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:

nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,

Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:

Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,

Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:

perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,

rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:

in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,

Cic. de Or. 2, 78, 317:

privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,

id. Ac. 2, 1, 3:

scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,

id. Att. 5, 6, 2:

nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,

Liv. 8, 7, 17:

per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,

id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:

se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,

Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:

dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,

Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:

quam potius,

Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:

tacita, bona est mulier semper, quam loquens,

Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:

tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,

Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:

Uticae potius quam Romae esse malle,

Cic. Lig. 2, 5:

favorabiliores rei potius, quam actores habentur,

Dig. 50, 17, 167.—

Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:

efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,

Cic. Tusc. 1, 11, 23:

quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,

id. Sen. 11, 35:

erravit aut potius insanivit Apronius?

id. Verr. 2, 3, 48, § 113:

Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,

id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—

Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:

responde, quo leto censes me ut peream potissimum?

Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:

exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,

Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:

nos id potissimum consecuti sumus,

id. Tusc. 5, 4, 11:

tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,

Caes. B. C. 2, 43:

quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?

Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3.

pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].

Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:

nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,

Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:

at ea supterfugere potis es pauca,

Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:

at non Evandrum potis est vis ulla tenere,

Verg. A. 11, 148:

quod nunquam potis est sejungi,

Lucr. 1, 452:

nec potis est cerni,

id. 5, 719; Cat. 76, 24:

qui potis est?

how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

duae plus satis dare potis sunt,

Plaut. Poen. 1, 2, 17:

quid pastores potis sint,

Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:

si non aliud pote est,

Cat. 43, 16. Without est:

nec devitari letum pote,

Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:

nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,

id. R. R. 2, 2:

nec eniti remis pote,

Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:

qui pote? vis dicam? nugaris,

Pers. 1, 56:

in te dici pote, Id, quod,

Cat. 98, 1:

nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,

id. 67, 11:

hoc facito, sive id non pote sive pote,

be it impossible or possible, id. 76, 16:

quid pote simplicius?

what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:

nihil pote supra,

nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:

quantum pote,

as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):

aufugiamus istinc quam pote longissime,

App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—

Comp.: pŏtĭor, us, that may be preferred, preferred; better, preferable (class.).

Of persons:

numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,

Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:

quem aequiust potiorem habere quam te?

id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:

itaque cives potiores quam peregrini,

id. Lael. 5, 19:

Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,

Liv. 26, 31, 4:

at tu, qui potior nunc es,

happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):

ut in judicio possessionis potior esset,

Dig. 18, 1, 34.—

Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:

nulla potior serenda,

Varr. R. R. 1, 15:

sucus,

Plin. 36, 22, 43, § 158:

novistine locum potiorem rure beato?

Hor. Ep. 1, 10, 14:

sententia,

id. Epod. 16, 17:

mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,

Cic. Phil. 10, 9, 19:

illi turpis vita integrā famā potior fuit,

Sall. J. 67, 3:

nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,

I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:

illa semper potiora duxisti, quae, etc.,

id. de Or. 3, 22, 82:

semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,

Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:

ut probetis potiora,

Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—

Sup.: pŏtissĭmus, a, um, the chief, principal, most prominent, most important.

Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):

item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,

Plaut. Men. 2, 3, 9:

tantis potissimus umbris,

Stat. Th. 4, 627:

potissimos libertorum veneno interficere,

Tac. A. 14, 65.—

Of things (class.):

utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,

Cic. Inv. 1, 12, 17:

cura,

Stat. S. 4, 4, 20:

nobilitas,

Plin. 14, 2, 4, § 25:

opusculum,

Plin. Ep. 4, 14, 10:

causa,

Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.

Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:

sed scin', quid volo potius, sodes, facias?

Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:

nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,

Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:

Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,

Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:

perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,

rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:

in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,

Cic. de Or. 2, 78, 317:

privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,

id. Ac. 2, 1, 3:

scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,

id. Att. 5, 6, 2:

nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,

Liv. 8, 7, 17:

per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,

id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:

se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,

Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:

dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,

Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:

quam potius,

Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:

tacita, bona est mulier semper, quam loquens,

Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:

tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,

Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:

Uticae potius quam Romae esse malle,

Cic. Lig. 2, 5:

favorabiliores rei potius, quam actores habentur,

Dig. 50, 17, 167.—

Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:

efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,

Cic. Tusc. 1, 11, 23:

quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,

id. Sen. 11, 35:

erravit aut potius insanivit Apronius?

id. Verr. 2, 3, 48, § 113:

Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,

id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—

Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:

responde, quo leto censes me ut peream potissimum?

Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:

exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,

Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:

nos id potissimum consecuti sumus,

id. Tusc. 5, 4, 11:

tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,

Caes. B. C. 2, 43:

quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?

Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3.

pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].

Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:

nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,

Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:

at ea supterfugere potis es pauca,

Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:

at non Evandrum potis est vis ulla tenere,

Verg. A. 11, 148:

quod nunquam potis est sejungi,

Lucr. 1, 452:

nec potis est cerni,

id. 5, 719; Cat. 76, 24:

qui potis est?

how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):

duae plus satis dare potis sunt,

Plaut. Poen. 1, 2, 17:

quid pastores potis sint,

Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:

si non aliud pote est,

Cat. 43, 16. Without est:

nec devitari letum pote,

Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:

nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,

id. R. R. 2, 2:

nec eniti remis pote,

Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:

qui pote? vis dicam? nugaris,

Pers. 1, 56:

in te dici pote, Id, quod,

Cat. 98, 1:

nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,

id. 67, 11:

hoc facito, sive id non pote sive pote,

be it impossible or possible, id. 76, 16:

quid pote simplicius?

what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:

nihil pote supra,

nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:

quantum pote,

as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):

aufugiamus istinc quam pote longissime,

App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—

Comp.: pŏtĭor, us, that may be preferred, preferred; better, preferable (class.).

Of persons:

numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,

Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:

quem aequiust potiorem habere quam te?

id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:

itaque cives potiores quam peregrini,

id. Lael. 5, 19:

Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,

Liv. 26, 31, 4:

at tu, qui potior nunc es,

happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):

ut in judicio possessionis potior esset,

Dig. 18, 1, 34.—

Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:

nulla potior serenda,

Varr. R. R. 1, 15:

sucus,

Plin. 36, 22, 43, § 158:

novistine locum potiorem rure beato?

Hor. Ep. 1, 10, 14:

sententia,

id. Epod. 16, 17:

mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,

Cic. Phil. 10, 9, 19:

illi turpis vita integrā famā potior fuit,

Sall. J. 67, 3:

nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,

I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:

illa semper potiora duxisti, quae, etc.,

id. de Or. 3, 22, 82:

semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,

Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:

ut probetis potiora,

Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—

Sup.: pŏtissĭmus, a, um, the chief, principal, most prominent, most important.

Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):

item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,

Plaut. Men. 2, 3, 9:

tantis potissimus umbris,

Stat. Th. 4, 627:

potissimos libertorum veneno interficere,

Tac. A. 14, 65.—

Of things (class.):

utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,

Cic. Inv. 1, 12, 17:

cura,

Stat. S. 4, 4, 20:

nobilitas,

Plin. 14, 2, 4, § 25:

opusculum,

Plin. Ep. 4, 14, 10:

causa,

Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.

Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:

sed scin', quid volo potius, sodes, facias?

Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:

nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,

Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:

Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,

Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:

perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,

rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:

in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,

Cic. de Or. 2, 78, 317:

privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,

id. Ac. 2, 1, 3:

scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,

id. Att. 5, 6, 2:

nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,

Liv. 8, 7, 17:

per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,

id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:

se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,

Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:

dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,

Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:

quam potius,

Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:

tacita, bona est mulier semper, quam loquens,

Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:

tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,

Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:

Uticae potius quam Romae esse malle,

Cic. Lig. 2, 5:

favorabiliores rei potius, quam actores habentur,

Dig. 50, 17, 167.—

Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:

efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,

Cic. Tusc. 1, 11, 23:

quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,

id. Sen. 11, 35:

erravit aut potius insanivit Apronius?

id. Verr. 2, 3, 48, § 113:

Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,

id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—

Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:

responde, quo leto censes me ut peream potissimum?

Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:

exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,

Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:

nos id potissimum consecuti sumus,

id. Tusc. 5, 4, 11:

tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,

Caes. B. C. 2, 43:

quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?

Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3.

făcĭo, feci, factum, 3, v. a. and n.; in pass.: fio, factus, fieri ( imper. usually fac, but the arch form face is freq., esp. in Plaut. and Ter., as Plaut. As. prol. 4; 1, 1, 77; id. Aul. 2, 1, 30; id. Cist. 2, 1, 28; id. Ep. 1, 1, 37; 2, 2, 117; id. Most. 3, 2, 167 et saep.; Ter. And. 4, 1, 57; 4, 2, 29; 5, 1, 2; 14; id. Eun. 1, 2, 10 al.; Cato, R. R. 23, 1; 26; 32 al.; Cat. 63, 78; 79; 82; Ov. Med. fac. 60; Val. Fl. 7, 179 al.; futur. facie for faciam, Cato ap. Quint. 1, 7, 23; cf. dico, init., and the letter e:

faxo,

Plaut. Am. 1, 1, 199; 2, 1, 42; 3, 3, 17; 3, 4, 14; 5, 1, 55 et saep.; Ter. And. 5, 2, 13; id. Eun. 2, 2, 54; 4, 3, 21 al.; Verg. A. 9, 154; 12, 316; Ov. M. 3, 271; 12, 594: faxim, Enn. ap. Non. 507, 23; Plaut. Am. 1, 3, 13; id. Aul. 3, 2, 6; 3, 5, 20 al.; Ter. And. 4, 4, 14; id. Heaut. 1, 2, 13:

faxis,

Hor. S. 2, 3, 38; Sil. 15, 362: faxit, Lex Numae in Paul. ex Fest. s. v. ALIVTA, p. 6 Mull.; Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 12; Plaut. Capt. 3, 4, 90; 3, 5, 54; id. Cas. 3, 5, 6 al.; Ter. Heaut. 1, 2, 24; id. Phorm. 3, 3, 21:

faximus,

Plaut. Truc. 1, 1, 40: faxitis, an old form in Liv. 23, 11, 2; 25, 12, 10; 29, 27, 3:

faxint,

Plaut. Am. 2, 1, 85; id. Aul. 2, 1, 27; 2, 2, 79 al.; Ter. Heaut. 1, 1, 109; id. Hec. 1, 2, 27; 3, 2, 19; Cic. Verr. 2, 3, 35, § 81; id. Fam. 14, 3, 3.—In pass. imper.:

fi,

Plaut. Curc. 1, 1, 87; Hor. S. 2, 5, 38; Pers. 1, 1, 39:

fite,

Plaut. Curc. 1, 1, 89 al. — Indic.: facitur, Nigid. ap. Non. 507, 15: fitur, Cato ap. Prisc. p. 789:

fiebantur,

id. ib.: fitum est, Liv. Andron. ap. Non. 475, 16.— Subj.: faciatur, Titin. ib.— Inf.: fiere, Enn. ap. Charis. p. 75 P.; Ann. v. 15, ed. Vahl.; Laev. ap. Gell. 19, 7, 10.—On the long i of fit, v. Ritschl, prol. p. 184, and cf. Plaut. Capt. prol. 25: ut fit in bello) [prob. root bha-; Sanscr. bhasas, light; Gr. pha-, in phainô, phêmi; cf. fax, facetiae, facilis, Corss. Ausspr. 1, 423.—But Curt. refers facio to root the- (strengthened THEK), Griech. Etym. p. 64], to make in all senses, to do, perform, accomplish, prepare, produce, bring to pass, cause, effect, create, commit, perpetrate, form, fashion, etc. (cf. in gen.:

ago, factito, reddo, operor, tracto): verbum facere omnem omnino faciendi causam complectitur, donandi, solvendi, judicandi, ambulandi, numerandi,

Dig. 50, 16, 218.

In gen.

With acc.: ut faber, cum quid aedificaturus est, non ipse facit materiam, sed ea utitur, quae sit parata, etc.... Quod si non est a deo materia facta, ne terra quidem et aqua et aer et ignis a deo factus est, Cic. N. D. Fragm. ap. Lact. 2, 8 (Cic. ed. Bait. 7, p. 121):

sphaera ab Archimede facta,

Cic. Rep. 1, 14:

fecitque idem et sepsit de manubiis comitium et curiam,

id. ib. 2, 17:

aedem,

id. ib. 2, 20:

pontem in Arari faciundum curat,

Caes. B. G. 1, 13, 1:

castra,

id. ib. 1, 48, 2; Cic. Fam. 15, 4, 4:

faber vasculum fecit,

Quint. 7, 10, 9:

classem,

Caes. B. G. 4, 21, 4:

cenas et facere et obire,

Cic. Att. 9, 13, 6:

ignem lignis viridibus,

id. Verr. 2, 1, 17, § 45:

poema,

to compose, id. Pis. 29, 70:

carmina,

Juv. 7, 28:

versus,

id. 7, 38:

sermonem,

Cic. Fam. 9, 8, 1; cf.

litteram,

id. Ac. 2, 2, 6: ludos, to celebrate, exhibit = edere, id. Rep. 2, 20; id. Att. 15, 10;

also i. q. ludificari,

Plaut. Capt. 3, 4, 47:

sementes,

i. e. to sow, Caes. B. G. 1, 3, 1:

messem,

Col. 2, 10, 28:

pecuniam,

to make, acquire, Cic. Verr. 2, 2, 6, § 17:

manum (with parare copias),

to collect, prepare, id. Caecin. 12, 33; so,

cohortes,

Caes. B. C. 3, 87, 4:

exercitum,

Vell. 2, 109, 2; and:

auxilia mercede,

Tac. A. 6, 33:

iter,

Cic. Att. 3, 1; id. Planc. 26, 65; id. Div. 1, 33, 73 et saep.; cf.

also the phrases: aditum sibi ad aures,

Quint. 4, 1, 46:

admirationem alicujus rei alicui,

to excite, Liv. 25, 11, 18; Sen. Ep. 115:

aes alienum,

Cic. Att. 13, 46, 4; Liv. 2, 23, 5; Sen. Ep. 119, 1:

alienationem disjunctionemque,

Cic. Lael. 21, 76:

animum alicui,

Liv. 25, 11, 10:

arbitrium de aliquo,

to decide, Hor. C. 4, 7, 21;

opp. arbitrium alicui in aliqua re,

i. e. to leave the decision to one, Liv. 43, 15, 5:

audaciam hosti,

id. 29, 34, 10:

audientiam orationi,

Cic. Div. in Caecil. 13, 42:

auspicium alicui,

Liv. 1, 34, 9; Hor. Ep. 1, 1, 86:

auctoritatem,

Cic. de Imp. Pomp. 15, 43:

bellum,

Cic. Off. 1, 11, 35; Caes. B. G. 3, 29, 2:

multa bona alicui,

Plaut. Poen. 5, 4, 46:

castra,

to pitch, Tac. H. 5, 1:

caulem,

to form, Col. Arb. 54:

clamores,

to make, raise, Cic. Brut. 95, 326:

cognomen alicui,

to give, Liv. 1, 3, 9:

commercium sermonis,

id. 5, 15, 5:

concitationes,

Caes. B. C. 3, 106 fin.:

conjurationes,

to form, id. B. G. 4, 30 fin.:

consuetudinem alicui cum altero,

Cic. Fam. 13, 23, 1:

consilia alicui,

Liv. 35, 42, 8:

contentionem cum aliquo,

Cic. Off. 1, 38, 137:

controversiam,

to occasion, id. Or. 34, 121:

convicium magnum alicui,

id. Fam. 10, 16, 1:

copiam pugnandi militibus,

Liv. 7, 13, 10:

corpus,

to grow fat, corpulent, Cels. 7, 3 fin.; Phaedr. 3, 7, 5:

curam,

Tac. A. 3, 52:

damnum,

to suffer, Cic. Brut. 33, 125:

detrimentum,

id. Verr. 2, 4, 9, § 20:

desiderium alicujus, rei alicui,

Liv. 3, 34, 7; 7, 24, 10:

dicta,

Ov. F. 2, 375; 3, 515:

difficultatem,

Quint. 10, 3, 10 and 16:

discordiam,

to cause, Tac. H. 3, 48:

discrimen,

Quint. 7, 2, 14; 11, 1, 43:

disjunctionem (with alienationem),

Cic. Lael. 21, 76:

dolorem alicui,

id. Att. 11, 8, 2:

dulcedinem,

Sen. Ep. 111:

eloquentiam alicui (ira),

Quint. 6, 2, 26:

epigramma,

to write, Cic. Arch. 10, 25:

errorem,

Sen. Ep. 67:

eruptiones ex oppido,

Caes. B. C. 2, 2, 5:

exemplum,

Quint. 5, 2, 2: exempla = edere or statuere, Plaut. Most. 5, 1, 66. exercitum, to raise, muster, Tac. A. 6, 33:

exspectationem,

Quint. 9, 2, 23:

facinus,

Plaut. Bacch. 4, 9, 1; Cic. Fin. 2, 29, 95; Tac. A. 12, 31:

facultatem recte judicandi alicui,

Cic. Verr. 2, 2, 73, § 179:

fallaciam,

Ter. And. 1, 8, 7:

famam ingenii,

Quint. 11, 2, 46:

fastidium,

Liv. 3, 1, 7:

favorem alicui,

id. 42, 14, 10; Quint. 4, 1, 33:

fidem alicui,

Cic. Cat. 3, 2, 4; id. Att. 7, 8, 1; Quint. 6, 2, 18:

finem,

Cic. Att. 16, 16, 16; id. Rep. 2, 44:

formidinem,

to excite, Tac. H. 3, 10:

fortunam magnam (with parare),

Liv. 24, 22, 9:

fraudem,

Plaut. Mil. 2, 2, 9; Cic. Att. 4, 12:

fugam fecerunt, stronger than fugerunt,

Liv. 8, 9, 12 Weissenb.; Sall. J. 53, 3;

but: cum fugam in regia fecisset (sc. ceterorum),

Liv. 1, 56, 4; so,

fugam facere = fugare,

id. 21, 5, 16; 21, 52, 10:

fugam hostium facere,

id. 22, 24, 8; 26, 4, 8 al.:

gestum vultu,

Quint. 11, 3, 71:

gradum,

Cic. de Or. 2, 61, 249; id. Verr. 2, 2, 1, § 3; Quint. 3, 6, 8:

gratiam alicujus rei,

Liv. 3, 56, 4; 8, 34, 3:

gratulationem alicui,

Cic. Fam. 11, 18, 3; Sen. Ep. 6:

gratum alicui,

Ter. Eun. 4, 4, 56; Cic. Rep. 1, 21; cf.:

gratissimum alicui,

id. Fam. 7, 21 fin.:

histrioniam,

Plaut. Am. prol. 152:

homicidium,

to commit, Quint. 5, 9, 9:

hospitium cum aliquo,

Cic. Balb. 18, 42:

imperata,

Caes. B. G. 2, 3, 3:

impetum in hostem,

Cic. Fin. 1, 10, 34; Liv. 25, 11, 2:

incursionem,

Liv. 3, 38, 3:

indicium,

Cic. Verr. 2, 1, 57, § 150:

inducias,

id. Phil. 8, 7, 20:

initium,

to begin, id. Agr. 2, 29, 79; cf.:

initia ab aliquo,

id. Rep. 1, 19:

injuriam,

id. ib. 3, 14 (opp. accipere); Caes. B. G. 1, 36, 4; Quint. 3, 6, 49; 10, 1, 115:

insidias alicui,

Cic. Mil. 9, 23:

iram,

Quint. 6, 1, 14:

jacturam,

Cic. Off. 3, 23, 89; id. Fin. 2, 24, 79; Caes. B. G. 7, 77, 7:

judicium,

Cic. Att. 7, 23, 2:

judicatum,

to execute, id. Fl. 20, 48:

jus alicui,

Liv. 32, 13, 6:

jussa,

Ov. F. 1, 379:

laetitiam,

Cic. Fin. 1, 7, 25:

largitiones,

id. Tusc. 3, 20, 48:

locum poetarum mendacio,

Curt. 3, 1, 4:

locum alicui rei,

Cels. 2, 14 fin.; 7, 4, 3; Curt. 4, 11, 8; Sen. Ep. 91, 13 et saep.:

longius,

Cic. Leg. 1, 7, 22 al.:

valde magnum,

id. Q. Fr. 1, 2, 2, § 7:

medicinam alicui,

to administer, id. Fam. 14, 7:

memoriam,

Quint. 11, 2, 4:

mentionem,

Cic. Q. Fr. 2, 11, 2:

metum,

to excite, Tac. A. 6, 36:

turbida lux metum insidiarum faciebat,

suggested, Liv. 10, 33, 5:

metum alicui,

id. 9, 41, 11:

missum aliquem,

Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:

modum irae,

Liv. 4, 50, 4:

moram,

Cic. Att. 16, 2, 1; Plaut. Most. 1, 1, 72:

morem alicujus rei sibi,

Liv. 35, 35, 13:

motus,

id. 28, 46, 8: multam alicui, Cato ap. Gell. 11, 1, 6:

munditias,

id. R. R. 2, 4:

mutationem,

Cic. Sest. 12, 27; id. Off. 1, 33, 120:

multa alicui,

id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 16:

naufragium,

to suffer, id. Fam. 16, 9, 1:

negotium alicui,

to give to do, make trouble for, Quint. 5, 12, 13; Just. 21, 4, 4:

nomen alicui,

Liv. 8, 15, 8; cf.

nomina,

to incur debts, Cic. Off. 3, 14, 59:

odium vitae,

Plin. 20, 18, 76, § 199:

officium suum,

Ter. Phorm. 4, 5, 12:

omnia amici causa,

Cic. Lael. 10, 35; id. Fam. 5, 11, 2:

opinionem alicui,

id. Div. in Caecil. 14, 45:

orationem,

id. de Or. 1, 14, 63; id. Brut. 8, 30; id. Or. 51, 172:

otia alicui,

to grant, Verg. E. 1, 6:

pacem,

to conclude, Cic. Off. 3, 30, 109:

pecuniam ex aliqua re,

id. Verr. 2, 2, 6, § 17:

periculum,

Ter. Eun. 3, 2, 23; id. Heaut. 2, 1, 9; Tac. A. 13, 33; 16, 19; Sall. C. 33, 1: perniciem alicui, to cause, = parare, Tac. H. 2, 70:

planum,

Cic. Rosc. Am. 19, 54:

potestatem,

id. Cat. 3, 5, 11; id. Rep. 2, 28:

praedam,

Caes. B. G. 4, 34, 5; Cic. Verr. 2, 1, 60, § 156; Plaut. Poen. 3, 6, 8:

praedas ab aliquo,

Nep. Chabr. 2, 2:

proelium,

to join, Caes. B. G. 1, 13; Cic. Deiot. 5, 13; Liv. 25, 1, 5; Tac. H. 4, 79; id. A. 12, 40:

promissum,

Cic. Off. 3, 25, 95:

pudorem,

Liv. 3, 31, 3:

ratum,

id. 28, 39, 16:

rem,

Ter. Ad. 2, 2, 12:

reum,

to accuse, Cic. Verr. 2, 2, 38: risum, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 1; Quint. 6, 1, 40; 48:

scelus,

to commit, Tac. H. 1, 40:

securitatem alicui,

Liv. 36, 41, 1:

sermonem,

Cic. Verr. 2, 1, 26, § 66:

significationem ignibus,

Caes. B. G. 2, 33, 3:

silentium,

Liv. 24, 7, 12:

somnum,

to induce, Juv. 3, 282:

spem,

Cic. Att. 3, 16; Liv. 30, 3, 7:

spiritus,

id. 30, 11, 3:

stercus,

Col. 2, 15:

stipendia,

Sall. J. 63, 3; Liv. 3, 27, 1; 5, 7, 5:

stomachum alicui,

Cic. Att. 5, 11, 2; id. Fam. 1, 9, 10:

suavium alicui,

Plaut. As. 4, 1, 53:

suspicionem,

Cic. Fl. 33, 83:

taedium alicujus rei,

Liv. 4, 57, 11:

terrorem iis,

to inflict, id. 10, 25, 8:

timorem,

to excite, id. 6, 28, 8:

mihi timorem,

Cic. Fam. 10, 18, 2:

totum,

Dig. 28, 5, 35:

transitum alicui,

Liv. 26, 25, 3:

turbam,

Ter. Eun. 4, 1, 2:

urinam,

Col. 6, 19:

usum,

Quint. 10, 3, 28:

vadimonium,

Cic. Quint. 18, 57:

verbum, verba,

to speak, talk, id. Verr. 2, 4, 65, § 147:

verbum,

to invent, id. Fin. 3, 15, 51:

versus,

id. Q. Fr. 3, 5:

vestigium,

id. Rab. Post. 17, 47: viam [p. 717] sibi, Liv. 3, 5, 6:

vim alicui or in aliquem,

id. 38, 24, 4; 3, 5, 5:

vires,

to get, acquire, Quint. 10, 3, 3:

vitium,

Cic. Top. 3, 15 al. —

With ut, ne, quin, or the simple subj.:

faciam, ut ejus diei locique meique semper meminerit,

Plaut. Capt. 4, 2, 20:

facere ut remigret domum,

id. Pers. 4, 6, 3; id. Capt. 3, 4, 78; 4, 2, 77:

ea, quantum potui, feci, ut essent nota nostris,

Cic. Ac. 1, 2, 8:

facito, ut sciam,

id. Att. 2, 4, 4:

non potuisti ullo modo facere, ut mihi illam epistolam non mitteres,

id. ib. 11, 21, 1:

si facis ut patriae sit idoneus,

Juv. 14, 71:

ut nihil ad te dem litterarum facere non possum,

Cic. Ac. 8, 14, 1; for which, with quin:

facere non possum, quin ad te mittam,

I cannot forbear sending, id. ib. 12, 27, 2:

fecisti, ut ne cui maeror tuus calamitatem afferret,

id. Clu. 60, 168:

fac, ne quid aliud cures,

id. Fam. 16, 11, 1:

domi assitis, facite,

Ter. Eun. 3, 2, 53:

fac fidele sis fidelis,

Plaut. Capt. 2, 3, 79:

fac cupidus mei videndi sis,

Cic. Fam. 5, 21, 5:

fac cogites,

id. ib. 11, 3, 4.—In pass.:

fieri potest, ut recte quis sentiat, etc.,

Cic. Tusc. 1, 3, 6: potest fieri, ut iratus dixerit, etc., Crass. ap. Cic. de Or. 2, 70, 285:

nec fieri possit, ut non statim alienatio facienda sit,

id. Lael. 21, 76; so with ut non, id. Verr. 2, 2, 77, § 190 (Zumpt, Gram. § 539).—

With inf. = efficere, curare, to cause (rare):

nulla res magis talis oratores videri facit,

Cic. Brut. 38, 142; Pall. 6, 12:

aspectus arborum macrescere facit volucres inclusas,

Varr. R. R. 3, 5, 3; Sall. Fragm. ap. Sen. Ep. 114:

qui nati coram me cernere letum Fecisti,

Verg. A. 2, 539; Ov. H. 17, 174:

mel ter infervere facito,

Col. 12, 38, 5 (perh. also in Ov. H. 6, 100, instead of favet, v. Loers. ad h. l.; cf. infra, B. 4.).—

Absol.:

ego plus, quam feci, facere non possum,

Cic. Fam. 11, 14, 3:

faciam, ut potero, Laeli,

id. de Sen. 3, 7; cf. id. Rep. 1, 24:

noli putare, pigritia me facere, quod non mea manu scribam,

id. Att. 16, 15, 1; so,

facere = hoc or id facere,

Lucr. 4, 1112 (cf. Munro ad loc.); 1153: vereor ne a te rursus dissentiam. M. Non facies, Quinte, Cic. Leg. 3, 15, 33;

so after scribam,

id. Att. 16, 16, 15:

nominaverunt,

id. Rep. 2, 28, 50;

after disserere: tu mihi videris utrumque facturus,

id. ib. 2, 11, 22;

after fingere: ut facit apud Platonem Socrates,

id. ib.:

necesse erit uti epilogis, ut in Verrem Cicero fecit,

Quint. 6, 1, 54:

qui dicere ac facere doceat,

id. 2, 3, 11:

faciant equites,

Juv. 7, 14; Liv. 42, 37, 6:

petis ut libellos meos recognoscendos curem. Faciam,

Plin. Ep. 4, 26, 1; 5, 1, 4 et saep. (cf. the use of facio, as neutr., to resume or recall the meaning of another verb, v. II. E. infra; between that use and this no line can be drawn).

In partic.

With a double object, to make a thing into something, to render it something:

senatum bene firmum firmiorem vestra auctoritate fecistis,

Cic. Phil. 6, 7, 18:

te disertum,

id. ib. 2, 39 fin.:

iratum adversario judicem,

id. de Or. 1, 51, 220:

heredem filiam,

to appoint, constitute, id. Verr. 2, 1, 43, § 111:

aliquem regem,

Just. 9, 6:

aliquem ludos,

Plaut. Aul. 2, 2, 75:

aliquem absentem rei capitalis reum,

Cic. Verr. 2, 2, 38, § 93:

animum dubium,

id. de Imp. Pomp. 10, 27:

injurias irritas,

id. Verr. 2, 2, 26, § 63:

vectigalia sibi deteriora,

Caes. B. G. 1, 36, 4:

hi consules facti sunt,

Cic. de Sen. 5, 14:

disciplina doctior facta civitas,

id. Rep. 2, 19:

di ex hominibus facti,

id. ib. 2, 10; cf.:

tua virtute nobis Romanos ex amicis amicissimos fecisti,

Sall. J. 10, 2.—In pass.:

quo tibi sumere depositum clavum fierique tribuno?

to become a tribune, Hor. S. 1, 6, 25.—

to value, esteem, regard a person or thing in any manner (like the Engl. make, in the phrase to make much of).—Esp. with gen. pretii:

in quo perspicere posses, quanti te, quanti Pompeium, quem unum ex omnibus facio, ut debeo, plurimi, quanti Brutum facerem,

Cic. Fam. 3, 10, 2:

te quotidie pluris feci,

id. ib. 3, 4, 2:

voluptatem virtus minimi facit,

id. Fin. 2, 13, 42:

dolorem nihili facere,

to care nothing for, to despise, id. ib. 27, 88:

nihili facio scire,

Plaut. Pers. 2, 2, 42:

negat se magni facere, utrum, etc.,

Quint. 11, 1, 38:

parum id facio,

Sall. J. 85, 31: si illi aliter nos faciant quam aequum sit. Plaut. Stich. 1, 1, 43.—

With gen., to make a thing the property of a person, subject it to him: omnia, quae mulieris fuerunt, viri fiunt, Cic. Top. 4, 23.—Esp.: facere aliquid dicionis alicujus, to reduce to subjection under a person or power:

omnem oram Romanae dicionis fecit,

Liv. 21, 60, 3:

dicionis alienae facti,

id. 1, 25, 13; 5, 27, 14; cf.: ut munus imperii beneficii sui faceret, to make it ( seem) his own bounty, Just. 13, 4, 9:

ne delecto imperatore alio sui muneris rempublicam faceret,

Tac. A. 15, 52.—

To represent a thing in any manner, to feign, assert, say. —Constr. with acc. and adj. or part., or with acc. and inf.

Acc. and part.:

in eo libro, ubi se exeuntem e senatu et cum Pansa colloquentem facit,

id. Brut. 60, 218:

Xenophon facit... Socratem disputantem,

id. N. D. 1, 12, 31; cf.:

ejus (Socratis) oratio, qua facit eum Plato usum apud judices,

id. Tusc. 1, 40 fin. al.—

Acc. and inf.:

qui nuper fecit servo currenti in via decesse populum,

Ter. Heaut. prol. 31:

fecerat et fetam procubuisse lupam,

Verg. A. 8, 630; cf. Ov. M. 6, 109, v. Bach ad h. l.:

poetae impendere apud inferos saxum Tantalo faciunt,

Cic. Tusc. 4, 16, 35:

quem (Herculem) Homerus apud inferos conveniri facit ab Ulixe,

id. N. D. 3, 16, 41:

Plato construi a deo mundum facit,

id. ib. 1, 8, 19:

Plato Isocratem laudari fecit a Socrate,

id. Opt. Gen. 6, 17; id. Brut. 38, 142:

M. Cicero dicere facit C. Laelium,

Gell. 17, 5, 1:

caput esse faciunt ea, quae perspicua dicunt,

Cic. Fia. 4, 4, 8, v. Madv. ad h. l.—

In double construction:

Polyphemum Homerus cum ariete colloquentem facit ejusque laudare fortunas,

Cic. Tusc. 5, 39 fin. —

To make believe, to pretend:

facio me alias res agere,

Cic. Fam. 15, 18:

cum verbis se locupletem faceret,

id. Fl. 20:

me unum ex iis feci, qui, etc.,

id. Planc. 27, 65.—

Hypothetically in the imper. fac, suppose, assume:

fac, quaeso, qui ego sum, esse te,

Cic. Fam. 7, 23, 1; cf.:

fac potuisse,

id. Phil. 2, 3, 5:

fac animos non remanere post mortem,

id. Tusc. 1, 34, 82; 1, 29, 70:

fac velit,

Stat. Ach. 2, 241:

fac velle,

Verg. A. 4, 540.—

In mercant. lang., to practise, exercise, follow any trade or profession:

cum mercaturas facerent,

Cic. Verr. 2, 5, 28, § 72:

naviculariam,

id. ib. 2, 5, 18, §

46: argentariam,

id. ib. 2, 5, 49, § 155; id. Caecin. 4, 10:

topiariam,

id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 5:

haruspicinam,

id. Fam. 6, 18, 1:

praeconium,

id. ib.; so,

piraticam,

id. Post. Red. in Sen. 5, 11:

medicinam,

Phaedr. 1, 14, 2.—

In relig. lang., like the Gr. rhezein, to perform or celebrate a religious rite; to offer sacrifice, make an offering, to sacrifice:

res illum divinas apud eos deos in suo sacrario quotidie facere vidisti,

Cic. Verr. 2, 4, 8, § 18:

sacra pro civibus,

id. Balb. 24, 55:

sacrificium publicum,

id. Brut. 14, 56.— Absol.:

a sacris patriis Junonis Sospitae, cui omnes consules facere necesse est, consulem avellere,

Cic. Mur. 41, 90.—With abl.:

cum faciam vitula pro frugibus,

Verg. E. 3, 77:

catulo,

Col. 2, 22, 4.— Pass. impers.:

cum pro populo fieret,

Cic. Att. 1, 13, 3:

quibus diis decemviri ex libris ut fieret, ediderunt,

Liv. 37, 3, 5.—

In gram., to make, form in inflecting:

cur aper apri et pater patris faciat?

Quint. 1, 6, 13; so id. 14; 15; 27; cf.:

sic genitivus Achilli et Ulixi fecit,

id. 1, 5, 63; 1, 6, 26:

eadem (littera) fecit ex duello bellum,

id. 1, 4, 15.—

In late Lat., (se) facere aliquo, to betake one's self to any place:

intra limen sese facit,

App. 5, p. 159, 25;

without se: homo meus coepit ad stelas facere,

Petr. 62:

ad illum ex Libya Hammon facit,

Tert. Pall. 3.—

Peculiar phrases.

Quid faciam (facias, fiet, etc.), with abl., dat., or (rare) with de, what is to be done with a person or thing? quid hoc homine facias? Cic. Sest. 13, 29; id. Verr. 2, 2, 16, § 40:

nescit quid faciat auro,

Plaut. Bacch. 2, 3, 100:

quid tu huic homini facias?

Cic. Caecin. 11, 30; cf.:

quid enim tibi faciam,

id. Att. 7, 3, 2: quid faceret huic conclusioni, i. e. how should he refute, etc., id. Ac. 2, 30, 96:

quid facias illi?

Hor. S. 1, 1, 63:

miserunt Delphos consultum quidnam facerent de rebus suis,

Nep. Them. 2: quid fecisti scipione? what have you done with the stick? or, what has become of it? Plaut. Cas. 5, 4, 6; cf. id. ib. 5, 4, 9.—In pass.:

quid Tulliola mea fiet?

Cic. Fam. 14, 4, 3:

quid illo fiet? quid me?

id. Att. 6, 1, 14:

quid fiet artibus?

id. Ac. 2, 33, 107:

quid mihi fiet?

Ov. A. A. 1, 536:

quid de illa fiet fidicina igitur?

Plaut. Ep. 1, 2, 48: de fratre quid fiet? Ter. Ad. 5, 9, 39.— Absol.:

quid faciat Philomela? fugam custodia claudit?

Ov. M. 6, 572:

quid facerem? neque servitio me exire licebat, etc.,

Verg. E. 1, 41 al. —

Fit, factum est aliquo or aliqua re, it happens to, becomes of a person or thing:

volo Erogitare, meo minore quid sit factum filio,

Plaut. Capt. 5, 1, 32:

nec quid deinde iis (elephantis) factum sit, auctores explicant,

Plin. 8, 6, 6, § 17:

quid eo est argento factum?

Plaut. Most. 3, 1, 106.—Hence,

Esp., si quid factum sit aliquo, if any thing should happen to one (i. q. si quid acciderit humanitus), euphemistically for if one should die:

si quid eo factum esset, in quo spem essetis habituri?

Cic. de Imp. Pomp. 20, 59; cf.:

eum fecisse aiunt, sibi quod faciendum fuit,

Plaut. Poen. 5, 1, 23. —

Ut fit, as it usually happens, as is commonly the case:

praesertim cum, ut fit, fortuito saepe aliquid concluse apteque dicerent,

Cic. Or. 53, 177:

queri, ut fit, incipiunt,

id. Verr. 2, 2, 23, § 56:

dum se uxor, ut fit, comparat,

id. Mil. 10, 28:

fecit statim, ut fit, fastidium copia,

Liv. 3, 1, 7.—

Fiat, an expression of assent, so be it! very good! fiat, geratur mos tibi, Plaut. Ps. 1, 5, 146; id. As. 1, 1, 27; id. Am. 2, 2, 138; id. Most. 4, 3, 44 al.—

Dictum ac factum, no sooner said than done, without delay, at once; v. dictum under dico, A. d.—

In certain phrases the ellipsis of facere is common, e. g. finem facere:

Quae cum dixisset, Cotta finem,

Cic. N. D. 3, 40, 94; id. Fin. 4, 1 init. —With nihil aliud quam, quid alium quam, nihil praeterquam, which often = an emphatic Engl. only (but not in Cic.):

Tissaphernes nihil aliud quam bellum comparavit,

Nep. Ages. 2:

per biduum nihil aliud quam steterunt parati,

Liv. 34, 46; Suet. Caes. 20; id. Aug. 83; Liv. 2, 63; 4, 3; 3, 26.—So with nihil amplius quam, nihil prius quam, nihil minus quam, Liv. 26, 20; 35, 11; Suet. Dom. 3.

With adverbs, to do, deal, or act in any manner:

recta et vera loquere, sed neque vere neque recte adhuc Fecisti umquam,

Plaut. Capt. 5, 2, 7;

v. recte under rego: bene fecit Silius, qui transegerit,

Cic. Att. 12, 24, 1:

seu recte seu perperam,

to do right or wrong, id. Quint. 8, 31:

Dalmatis di male faciant,

id. Fam. 5, 11 fin.:

facis amice,

in a friendly manner, id. Lael. 2, 9; cf.:

per malitiam,

maliciously, id. Rosc. Com. 7, 21:

humaniter,

id. Q. Fr. 2, 1, 1:

imperite,

id. Leg. 1, 1, 4:

tutius,

Quint. 5, 10, 68:

voluit facere contra huic aegre,

Ter. Eun. 4, 1, 10: bene facere, to profit, benefit (opp. male facere, to hurt, injure), Ter. Ad. 5, 8, 25; 5, 7, 19; Plaut. Most. 3, 2, 22; id. Capt. 5, 2, 23; v. also under benefacio and benefactum.—

Facere cum or ab aliquo, to take part with one, to side with one; and opp. contra (or adversus) aliquem, to take part against one:

si respondisset, idem sentire et secum facere Sullam,

Cic. Sull. 13, 36; cf.:

cum illo consulem facere,

id. Att. 6, 8, 2; and:

secum consules facere,

id. Planc. 35, 86:

auctoritatem sapientissimorum hominum facere nobiscum,

id. Caecin. 36, 104; cf.:

rem et sententiam interdicti mecum facere fatebatur,

id. ib. 28, 79:

cum veritas cum hoc faciat,

is on his side, id. Quint. 30, 91:

commune est, quod nihilo magis ab adversariis quam a nobis facit,

id. Inv. 1, 48, 90:

omnes damnatos, omnes ignominia affectos illac (a or cum Caesare) facere,

id. Att. 7, 3, 5:

quae res in civitate duae plurimum possunt, eae contra nos ambae faciunt in hoc tempore,

id. Quint. 1, 1:

neque minus eos cum quibus steterint quam adversus quos fecerint,

Nep. Eum. 8, 2:

cum aliquo non male facere,

to be on good terms with, Ov. Am. 3, 762.—

In late Lat. facere cum aliqua = vivere cum aliqua, to live in matrimony, to be married, Inscr. Orell. 4646. —

Ad aliquid, alicui, or absol., to be good or of use for any thing; to be useful, of service:

chamaeleon facit ad difficultatem urinae,

Plin. 22, 18, 21, § 46; Scrib. Comp. 122:

ad talem formam non facit iste locus,

Ov. H. 16, 190; cf. id. ib. 6, 128; id. Am. 1, 2, 16 al.:

radix coronopi coeliacis praeclare facit,

Plin. 22, 19, 22, § 48; so with dat., Plin. Val. 2, 1; Prop. 3 (4), 1, 20:

facit autem commode ea compositio, quam, etc.,

Col. 7, 5, 7; 8, 17, 13:

nec caelum, nec aquae faciunt, nec terra, nec aurae,

do not benefit me, Ov. Tr. 3, 8, 23:

mire facit in peroratione confessio,

Quint. 11, 3, 173; 171; cf. with a subject-clause: plurimum facit, totas diligenter [p. 718] nosse causas, id. 6, 4, 8: ad aliquid or alicui signifies also to suit, fit:

non faciet capiti dura corona meo,

Prop. 3, 1, 19; cf. Ov. H. 16, 189.—

Like the Gr. poiein or dran, and the Engl. to do, instead of another verb (also for esse and pati):

factum cupio (sc. id esse),

Plaut. Truc. 4, 4, 24:

factum volo,

id. Bacch. 3, 3, 91; id. Most. 3, 2, 104:

an Scythes Anacharsis potuit pro nihilo pecuniam ducere, nostrates philosophi facere non potuerunt?

Cic. Tusc. 5, 32, 90:

nihil his in locis nisi saxa et montes cogitabam: idque ut facerem, orationibus inducebar tuis,

id. Leg. 2, 1, 2; cf.:

Demosthenem, si illa pronuntiare voluisset, ornate splendideque facere potuisse,

id. Off. 1, 1 fin.; and:

cur Cassandra furens futura prospiciat, Priamus sapiens hoc idem facere nequeat?

id. Div. 1, 39, 85; so id. Ac. 2, 33, 107; id. Att. 1, 16, 13; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2; Nep. Chabr. 3, 4; 4, 3 al.:

vadem te ad mortem tyranno dabis pro amico, ut Pythagoreus ille Siculo fecit tyranno (here also with the case of the preceding verb),

Cic. Fin. 2, 24 fin. (v. Madv. ad h. l. p. 278):

jubeas (eum) miserum esse, libenter quatenus id facit (i. e. miser est),

what he is doing, Hor. S. 1, 1, 64:

in hominibus solum existunt: nam bestiae simile quiddam faciunt (i. q. patiuntur or habent),

Cic. Tusc. 4, 14; so,

ne facias quod Ummidius quidam (= ne idem experiaris, ne idem tibi eveniat),

Hor. S. 1, 1, 94. —

Facere omitted, especially in short sentences expressing a judgment upon conduct, etc.:

at stulte, qui non modo non censuerit, etc.,

Cic. Off. 3, 27, 101.—Hence,

factus, a, um, P. a.

As adjective ante-class. and very rare:

factius nihilo facit, sc. id, i. e. nihilo magis effectum reddit,

is no nearer bringing it about, Plaut. Trin. 2, 3, 6; cf. Lorenz ad loc.—Far more freq.,

In the neutr. as subst.: factum, i ( gen. plur. factum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 Trag. 81), that which is done, a deed, act, exploit, achievement (syn.: res gestae, facinus).

In gen.:

depingere,

Ter. Phorm. 1, 5, 38:

facere factum,

Plaut. Truc. 2, 7, 5; id. Mil. 3, 1, 139:

dicta et facta,

Ter. Eun. 5, 4, 19; id. Heaut. 4, 5, 12:

opus facto est,

id. Phorm. 4, 5, 4:

ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed, etc.,

Cic. Sull. 26, 72: meum factum probari abs te triumpho gaudio, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, A. 1;

14, 9, 2: quod umquam eorum in re publica forte factum exstitit?

id. ib. 8, 14, 2:

praeclarum atque divinum,

id. Phil. 2, 44, 114:

egregium,

id. Fam. 10, 16, 2; id. Cael. 10, 23:

factum per se improbabile,

Quint. 7, 4, 7; 6, 1, 22:

illustre,

Nep. Arist. 2, 2; cf.:

illustria et gloriosa,

Cic. Fin. 1, 11, 37:

forte,

id. Att. 8, 14, 2:

dira,

Ov. M. 6, 533:

nefanda,

id. H. 14, 16 al.; but also with the adv.:

recte ac turpiter factum,

Caes. B. G. 7, 80, 5; cf.:

multa huius (Timothei) sunt praeclare facta sed haec maxime illustria,

Nep. Timoth. 1, 2;

v. Zumpt, Gram. § 722, 2: dimidium facti, qui coepit, habet,

Hor. Ep. 1, 2, 40:

quo facto aut dicto adest opus,

Plaut. Am. 1, 1, 15 et saep.:

famam extendere factis,

Verg. A. 10, 468: non hominum video. non ego facta boum, doings, i. e. works, Ov. H. 10, 60.—

In partic., bonum factum, like the Gr. agathê tuchê, a good deed, i. e. well done, fortunate (ante-class. and post-Aug.):

bonum factum'st, edicta ut servetis mea,

Plaut. Poen. prol. 16; cf. id. ib. 44; cf.:

hoc factum est optimum, ut, etc.,

id. Ps. 1, 2, 52:

majorum bona facta,

Tac. A. 3, 40; cf. id. ib. 3, 65. —At the commencement of edicts, Suet. Caesar, 80; id. Vit. 14; Aur. Vict. Vir. Ill. 49, 17; Tert. Pudic. 1.—(But in the class. per. factum in this sense is a participle, and is construed with an adv.:

bene facta,

Sall. C. 8, 5; id. J. 85, 5; Cic. Tusc. 2, 26, 64:

recte, male facta,

id. Off. 2, 18, 62:

male facto exigua laus proponitur,

id. Leg. Agr. 2, 2, 5; id. Brut. 43, 322; Quint. 3, 7, 13; cf. Krebs, Antibarb. p. 460).—

facteon, a word jestingly formed by Cicero, after the analogy of the Greek, for faciendum: quare, ut opinor, philosophêteon, id quod tu facis, et istos consulatus non flocci facteon, Cic. Att. 1, 16, 13 Orell. N. cr. (for facteon, Ernesti has eateon).